Mon chè mè đen hay xí mà phù đã quá quen thuộc với người dân Hội An và trở thành điểm dừng chất của du khách khi về với phố Hội. Gắn liên với tuổi thơ của biết bao nhiêu thế hệ người dân nơi đây chính là gánh xí mà (chí mà phù – chè mè đen) Cụ Thiều. Cùng hoiantrip.org tìm hiểu về món quà sáng thanh mát giản dị mang đậm phong vị ẩm thực Hội An qua bài viết này nhé.
1. Cụ Thiều là ai?
Theo những người dân địa phương, thời còn trẻ, cụ Thiều xuất hiện trên khắp những con phố cổ cùng tiếng rao của mình. Suốt hơn 70 năm, gánh chè mè đen của cụ Thiều đã đi qua hết các ngõ hẻm của Hội An, trở nên thân thuộc với người dân nơi đây. Sau này, vì sức khỏe nên cụ đã ngồi cố định ở con phố Nguyễn Trường Tộ.
Hình ảnh cụ ông Ngô Thiểu (nay đã hơn 100 tuổi) với dáng người gầy gò cùng tiếng rao yếu ớt bên “gánh hàng huyền thoại” vẫn còn in nguyên trong tâm trí người dân phố Hội. Cứ mỗi sáng sớm đúng 6h mỗi ngày, gánh hàng chè Xí Mà của cụ Thiều vẫn mở hàng nơi góc phố quen thuộc. Để có được gánh chè bán mỗi ngày, cụ phải thức dậy 3h sáng để có thể nấu món chè mè đen với công thức đặc biệt của mình.
2. Công thức kỳ bí của món chè mè đen Hội An của cụ Thiều
Nguyên liệu cơ bản để nấu chè mè đen là mè đen, bột sắn dây, bột nếp và đường. Tuy nhiên, trong công thức của cụ Thiều còn có thêm một vị thuốc Bắc bí nào đó mà chỉ có cụ và “truyền nhân” được biết.
Ngoài ra, cụ còn cho biết rằng nhờ sử dụng nước giếng Bá Lễ để nấu chè đã giúp cho vị ngọt và thanh hơn.
3. Truyền nhân món chè mè đèn – xí mà phù Hội An
Hơn 100 tuổi, sức khỏe không còn được tốt, cụ Thiều mới chiệu nghỉ ngơi và truyền lại gánh hàng cũng như “bí quyết gia truyền” cho vợ chồng con gái.
Gánh chè không chỉ thơm ngon có tiếng mà chính người bán cũng toát lên vẻ hồn hậu của người dân phố cổ. Một tay cô thoăn thoắt múc chè, rồi lại nhiệt tình ngoái lại chỉ dẫn cho chúng tôi những ngóc ngách nào có món ăn ngon ở Hội An.
Để nấu được một gánh xí mà thơm ngon vào mỗi sáng, vợ chồng cô phải thức dậy rất sớm để chuẩn bị. Những nguyên liệu làm nên nồi xí mà được cô Thị tiết lộ là mè đen, sắn dây, bột khoai lang, nước cốt rau má và đường. Mè đen được ngâm và đem xay nhuyễn, sau đó nấu cùng những nguyên liệu khác để làm nên vị bùi bùi, beo béo và ngọt thanh.
Nếu trước đây, chỉ một mình cụ Thiểu ngồi trầm mặc như bóng phố cổ in trên đường phố, in vào lòng người, thực khách đến đây rất hiếm khi thấy ông lão cười và nói chuyện thì giờ đây, vợ chồng con rể cụ đã bổ sung được một phần hay cho gánh xí mà hai đời này… Tuy nụ cười không thường trực trên khuôn mặt người con rể nhưng lại xuất hiện rất đúng lúc. Hai vợ chồng làm việc rất ăn ý và thường xuyên tiếp chuyện khiến thực khách cảm giác thân quen, gần gũi và ấm lòng hơn…
Mỗi sớm mai thức dậy thưởng thức một chén chè xí mà dưới tán cây bàng xanh mát, nhìn hoa bàng rơi thành từng đóm trắng muốt bên chân và tán gẫu về những câu chuyện du lịch phố cổ là trải nghiệm thú vị tại Hội An
Mỗi sớm mai thức dậy thưởng thức một chén chè xí mà dưới tán cây bàng xanh mát, nhìn hoa bàng rơi thành từng đóm trắng muốt bên chân và tán gẫu về những câu chuyện du lịch phố cổ là trải nghiệm thú vị tại Hội An
Địa chỉ gánh hàng chè mè đen – xí mà phủ cụ Thiều:
Đối diện số 118, đường Nguyễn Trường Tộ, thành phố Hội An.
Lưu ý: vì khách đông nên chỉ sau vài tiếng đồng hồ là hết sạch nên những bạn nào muốn thưởng thức món chè mè đen này có thể đến vào khoảng 6 – 9 giờ sáng.
Mong rằng qua bài viết này có thể giúp bạn hiểu hơn về nét ẩm thực Hội An và nếu có cơ hội đến đây đừng quên nếm thử hương vị đặc biệt của món chè mè đen – xí mà phù ông Thiệu nhé.
