Cách phố cổ Hội An không xa về phía Tây khoảng chừng 3km. Có một làng nghề gốm nổi tiếng với những sản phẩm gốm đất nung bền đẹp. Làng gốm Thanh Hà đến nay đã tồn tài hơn 5 thế kỷ là một trong những địa điểm mà bạn không thể bỏ qua trong chuyến du lịch đến phố Hội. Cùng hoiantrip.org tìm hiểu về làng gốm Thanh Hà – hồn nghệ thuật của Hội An qua bài viết này nhé.
1. LÀNG GỐM THANH HÀ CÓ TỪ BAO GIỜ?
Làng gốm Thanh Hà ở Hội An có nguồn gốc từ Thanh Hóa. Được hình thành và phát triển từ thế kỷ thứ 15. Trải qua hơn 500 năm phát triển, làng gốm Thanh Hà trở thành một bảo tàng sống cung cấp nguồn tư liệu quý giá cho các nhà khoa học. Hiện nay làng gốm Thanh Hà nằm bên bờ sông thu bồn thuộc phường Thanh Hà, thành phố Hội An.
Lịch sử làng gốm Thanh Hà
Vào năm 1516, những người dân làng Thanh Chiêm bắt đầu làm nghề gốm. Sau đó làng được dời lên vùng Nam Diêu (phường Thanh Hà ngày nay). Từ đây đánh dấu sự hình thành và phát triển của làng gốm Thanh Hà. Nơi đây bắt đầu sinh ra những nghệ nhân nổi tiếng. Rất nhiều nghệ nhân được nhà Nguyễn gọi ra Huế xây dựng cố cung. Một số người còn được phong hàm Chánh Ca, Bát Luyện.
Với sự phát triện mạnh mẽ của cảng thị Hội An vào thế kỷ thứ 17 – 18. Đồ gốm vừa nhẹ vừa bền trở nên thịnh hành, nhà nhà sử dụng đồ gốm. Những sản phẩm gốm Thanh Hà xuất hiện ở mọi ngóc ngách khu vực miền trung. Ngoài các vật dụng quen thuộc được làm từ vạt đất sét sông thu bồn như nồi, ấm, khạp, chum vại … thì các nghệ nhân còn làm ra những viên ngói cong, gạch đỏ sử dụng trong xây dựng các ngôi nhà ở Hội An và khu vực lân cận. Những mái ngói âm dương trong phố cổ Hội An ngày nay đều được làm tại đây.
Bước sang thế kỷ 20, đồ gốm không còn được sử dụng nhiều như trước nữa. Có lúc tưởng chừng bị rơi vào lãng quên. Tuy nhiên, vẩn có một số nghệ nhân còn mặn mà với nghề gốm mà tiếp tục duy trì. Đến khi phố cổ Hội An được UNESCO công nhận là “di sản văn hóa thế giới”. Làng gốm Thanh Hà dần được biến đến và phục hồi phát triển theo loại hình dịch vụ du lịch. Hiện nay, nơi đây trở thành địa danh thu hút nhiều khác du lịch từ trong và ngoài nước khi đến tham quan Hội An.
Xem thêm: hội quán phúc kiến hội an – cù lao chàm – rừng dừa 7 mẫu hội an
2. QUY TRÌNH SẢN XUẤT GỐM XỨ THANH HÀ
Theo chân các nghệ nhân lâu năm tại đây. Các giải đoạn, các bước thực hiện sản xuất gốm Thanh Hà luôn tỉ mỉ, công phu. Nguyên liệu đất sét phải trải qua quá trình ủ để giữ được độ ẩm. Sau đó chúng được nhồi, đánh cho đất chín mới bắt đầu tạo hình. Đối với những sản phẩm cầu kỳ cần độ mịn của đất thì cần phải thực hiện thêm công đoạn lọc đất để loại bỏ tạp chất ra ngoài.
Sau khi tạo hình hoàn tấn, gốm sẽ được đem đi phơi nắng 1 ngày rồi làm nguội để tạo nên những hoa văn tự nhiên hoặc có thể trang trí theo yêu cầu. Cuối cùng là cho gốm vào lò nung. Bước này rất quan trọng bởi vì sơ suất một chút cũng sẽ khiến cho cả mẻ thành gốm vụn.
3. THAM QUAN LÀNG GỐM THANH HÀ
Đến làng gốm Thanh Hà bạn sẽ được tham quan và tìm hiểu về nghề gốm truyền thống nơi đây. Bạn sẽ được quan sát những nghệ nhân thực hiện những công đoạn làm gốm. Hoặc tự mình tạo nên những sản phẩm gốm theo ý thích của mình.
Hiện nay, trong làng gốm Thanh Hà còn có công viên Đất Nung Thanh Hà. Đây là bảo tàng về nghề làm gốm Thanh hà mở cửa vào năm 2015. Công viên Đất Nung có lối kiến trúc độc đáo và được xây dựng từ những viên gạch Thanh Hà. Trong công viên còn trưng bày rất nhiều vật phẩm, hình ảnh về nghề làm gốm ở Thanh Hà.
Ngoài ra, vào mồng 10 tháng 7 âm lịch hằng năm. Người dân nơi đây sẽ tổ chức lễ hội Giỗ Tổ nghề tại khu miếu Nam Diêu. Đây sẽ là thời điểm tốt nhất cho du khách đến thăm làng nghề truyền thống Thanh Hà. Du khách sẽ được tham quan và tham gia các trò chơi dân gian tại lễ hội như: chuốt gốm, tạo mẫu, nặn tò he, nấu cơm niêu, đập nồi, kéo co…
Đến với làng gốm Thanh Hà – hồn nghệ thuận của Hội An sẽ mang đến những trải nghiệm tuyệt vời dành cho du khách trong chuyến du lịch tại phố cổ Hội An.
